Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τρίτη 17 Ιουνίου 2025

θέμα πανελλαδικών εξετάσεων ΕΠΑΛ 7 Ιουνίου 2025 ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

 


το σχολικό βιβλίο εδώ    (μόνο τα κεφάλαια 13-20 διδάχτηκαν το σχολικό έτος 2024-2025)

ευρετήριο ονομάτων για τα κεφάλαια 13-20  (όροι ιστορίας της τέχνης & ονόματα καλλιτεχνών), εδώ

η ύλη για το σχολικό έτος 2024-2025 ήταν (σελ. 21-25 στο pdf)


ΔΕΊΤΕ ΤΟ ΘΈΜΑ των πανελλαδικών  εδώ


απαντήσεις:

ΘΕΜΑ     Α

Α1

α       Λ     σ. 210

β      Λ       σ. 333

γ      Σ       σ. 349

δ      Λ      σ. 263

ε      Λ      σ. 355


Α2

1    δ    σ. 355

2    γ    σ. 268


ΘΕΜΑ  Β

Β1 

1    β     σ. 287

2    α     σ. 248

3    δ     σ. 286

4    γ     σ. 288

5    στ    σ. 290


Β2

α    εξπρεσιονιστικής       σ. 272

β    Καντίνσκυ                 σ. 280

γ    Πόλοκ                        σ. 320

δ    Γερμανία                    σ. 329

ε    Μινιμαλισμού            σ. 336


ΘΕΜΑ  Γ

Γ1

σ. 275


α     "το ψάθινο καπέλο",    Νικόλαος Λύτρας,  εξπρεσιονισμό

β    δεν παραμορφώνει ,  δουλεύει με ένταση το χρώμα

γ    η καθαρότητα, η πυκνότητα του υλικού, η ένταση του χρλωματος

δ    Το χρώμα απλώνεται σε καθαρά χρωματικά διαζώματα στο φόντο, και το έργο

βασίζεται στη χρωματική σχέση του βασικού κίτρινου με το συμπληρωματικό μωβ που

χρωματίζει τη φιγούρα

ε    “Ομάδας Τέχνης”,    συμμετείχαν επίσης  οι πρωτοπόροι  Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Κωνσταντίνος Μαλέας 


ΘΕΜΑ   Δ

Δ1

σ. 306


α    Ντυσάν,  νταντά

β    πήρε απλώς μια ρόδα ποδηλάτου, τη στήριξε ανάποδα πάνω σε ένα σκαμνί

αντί για βάθρο και υπέγραψε αυτή την κατασκευή ως έργο τέχνης.

γ    Αποσπώντας ένα συνηθισμένο αντικείμενο από την καθημερινή του χρήση,

τοποθετώντας το με τρόπο που να χαθεί η χρηστική του λειτουργικότητα, βάζοντάς του

νέο τίτλο και παρουσιάζοντάς το από νέα οπτική γωνία

δ    ο θεατής βρίσκεται μπροστά στο ορατό στοιχείο μιας ιδέας.

ε    κανένα αισθητικό κίμητρο, το γούστο αφορά τη δυτική κοινωνία, η οποία έχει χρεοκοπήσει






Τρίτη 10 Ιουνίου 2025

"Ο ιατρικός νομισματοδέκτης" ... δεν είναι καθόλου ιατρικός!

 

Joseph Cornell (1903-1972)

Medici Slot Machine      1942

-wood, glass, mirror, metal, marbles, jacks, coin, paint and printed paper collage - 15½"x 12"x 4½" 


Στη σελίδα 315 του βιβλίου

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ (έκδοση 2015)

υπάρχει το παραπάνω έργο του Αμερικανού καλλιτέχνη Joseph Cornell.

Ο τίτλος όμως είναι λάθος. 

Ο μεταφραστής μάλλον μπέρδεψε τη λέξη Medici με τη λέξη medical.

Επομένως πρόκειται για "νομισματοδέκτη των Μεδίκων."


Στην ιστοσελίδα 

https://www.christies.com/en/lot/lot-6171875

υπάρχει εκτενέστατη ανάλυση για το έργο, 

το οποίο πουλήθηκε το 2018 από τον διάσημο οίκο δημοπρασιών

αντί 5.037.500 δολαρίων!







Δευτέρα 19 Μαΐου 2025

Bernini ο μάγος του μπαρόκ

 Ο μεγάλος καλλιτέχνης καταφέρνει να αποδώσει στα γλυπτά του τελίως διαφορετικά ανθρώπινα πάθη:


                                                                           ΔΑΒΙΔ  [1624]

                                              παραγγελία του καρδινάλιου  Scipione Borghese

                                               έπαρση / σκληράδα / γενναιότητα


                                                          Απόλλων και Δάφνη   [1625]

                                                      παραγγελία επίσης του ίδιου καρδινάλιου

                                                    απόγνωση / παράδοση στο μοιραίο τέλος



                                    Έκσταση της Αγίας Θηρεσίας  [1652]

                           παραγγελία για την εκκλησία Santa Maria della Vittoria , στη Ρώμη

                                                   έκσταση / μυστικισμός / ερωτικό πάθος


                         λεπτομέρεια του προσώπου της εκστασιασμένης  Santa Teresa de Jesús



Ίσως το αποκορύφωμα της προπαγάνδας της Αντιμεταρρύθμισης της καθολικής εκκλησίας

είναι η περίφημη κιονοστοιχία στην πλατεία μπροστά από τον Άγιο Πέτρο στη Ρώμη,

όπου η εκκλησία μοιάζει να απλώνει τα χέρια της να αγκαλιάσει ολόκληρο τονκόσμο!


Όπως παρατηρεί ο Germain Bazin, σε όλα τα παραπάνω έργα τέχνης παρατηρούμε ενίσχυση του ρητορικού στοιχείου, σε όλα είναι έκδηλη η θεατρικότητα.


Germain Bazin (1995) Μπαρόκ και Ροκοκό. Εκδόσεις Υποδομή

σ. 24-25


https://books.google.gr/books?id=o52fDwAAQBAJ&pg=PA217&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

Παρασκευή 2 Μαΐου 2025

Αναπαράσταση του ΜΩΥΣΗ με κέρατα!

 

                                                                   ΜΩΥΣΗΣ

                                             στο "φρέαρ του Μωυσή", Puits de Moïse,
                                                                     1396-1405
                                          Claus Sluter
                             στην ΚΑΡΘΟΥΣΙΑΝΗ ΜΟΝΗ Chartreuse de Champmol, DIJON


                                                         Mosè   (c. 1513–1515) 

                                       Michelangelo,
                                                Basilica of San Pietro in Vincoli in Rome.
                                       Commissioned in 1505 by Pope Julius II for his tomb,


Εξ. 34,29 μετάφρασις των εβδομήκοντα

 ὡς δὲ κατέβαινε Μωυσῆς ἐκ τοῦ ὄρους, καὶ αἱ δύο πλάκες ἐπὶ τῶν χειρῶν Μωυσῆ· καταβαίνοντος δὲ αὐτοῦ ἐκ τοῦ ὄρους, Μωυσῆς οὐκ ᾔδει ὅτι δεδόξασται ἡ ὄψις τοῦ χρώματος τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἐν τῷ λαλεῖν αὐτὸν αὐτῷ.

Exodus 34:29 Vulgata μετάφραση Ιερώνυμου:

cumque descenderet Moyses de monte Sinai, tenebat duas tabulas testimonii, et ignorabat quod cornuta esset facies sua ex consortio sermonis Domini.


the Hebrew text says his face "qaran" (קָרַן), meaning "shone" or "emitted rays"

(όμως, άλλη σημασία: "καθίσταμαι κερασφόρος")

In the Hiphil (causative) form, it can mean "to display or grow horns," or "to be horned." This reflects a secondary, more literal meaning derived from its connection to the noun qeren (קֶרֶן), which means "horn"

"εξάρτηση των εικαστικών τεχνών από τις γραπτές πηγές, δηλ. τη στενή, μονοσήμαντη σχέση εικόνας -λέξης"
Δακαλοθανάσης Νίκος (2023) Ιστορία της Τέχνης. Ο δυτικός κόσμος από την προϊστορία έως τις μέρες μας, Εκδόσεις Utopia σ. 414





Δευτέρα 28 Απριλίου 2025

"Η ΠΛΗΡΩΜΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ" ή γιατί ο Μαζάτσιο πατάει σε δύο βάρκες

 

Il Pagamento del tributo   1427

Cappella Brancacci  /  Santa Maria del Carmine / Φλωρεντία

Masaccio  (Tommaso di Ser Giovanni di Mòne di Andreuccio Cassài)


Ο μόλις 26χρονος Μαζάτσιο στην τεράστια αυτή νωπογραφία του 

πατάει ακόμη σε δύο βάρκες:

1. από τη μία μεριά χρησιμοποιεί την αφηγηματική τεχνική της ύστερης αρχαιότητας

όπου επεισόδια αναπαριστώνται ταυτόχρονα ενώ συμβαίνουν διαδοχικά

(αριστερά ο Πέτρος βγάζει το νόμισμα από το ψάρι,

 στη μέση ο Χριστός δίνει την εντολή της πληρωμής του φόρου,

και δεξιά ο Πέτρος πληρώνει τον φοροεισπράκτορα.)

2. από την άλλη δημιουργεί την ψευδαίσθηση του τρισδιάστατου χώρου:

α) με τα ογκώδη βουνά που βυθίζονται στο βάθος, στον ορίζοντα

β) με τα φωτοστέφανα πάνω στοα κεφάλια των αγίων

γ) με τη "μαγική εξωτερική φωτεινή πηγή που ρίχνει τη σκιά των μορφών προς τα αριστερά."


Κατά Ματθαίον

 17.24 ᾽Ελθόντων δὲ αὐτῶν εἰς Καφαρναοὺμ προσῆλθον οἱ τὰ δίδραχμα λαμβάνοντες τῷ Πέτρῳ καὶ εἶπαν, ῾Ο διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ τὰ δίδραχμα; 17.25 λέγει, Ναί. καὶ ἐλθόντα εἰς τὴν οἰκίαν προέφθασεν αὐτὸν ὁ ᾽Ιησοῦς λέγων, Τί σοι δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς ἀπὸ τίνων λαμβάνουσιν τέλη ἢ κῆνσον; ἀπὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων; 17.26 εἰπόντος δέ, ᾽Απὸ τῶν ἀλλοτρίων, ἔφη αὐτῷ ὁ ᾽Ιησοῦς, ῎Αρα γε ἐλεύθεροί εἰσιν οἱ υἱοί. 17.27 ἵνα δὲ μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθεὶς εἰς θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἰχθὺν ἆρον, καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα· ἐκεῖνον λαβὼν δὸς αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ.



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Δακαλοθανάσης Νίκος  (2023) Ιστορία της Τέχνης. Ο δυτικός κόσμος από την προϊστορία έως τις μέρες μας, Εκδόσεις Utopia  σ. 385-387


https://orthodoxoiorizontes.gr/Kainh_Diathikh/Kata_Mathaion_Euaggelio/Kata_Mathaion_Euaggelio_Arxaio_Keimeno.htm

https://it.wikipedia.org/wiki/Pagamento_del_tributo

https://smarthistory.org/masaccio-the-tribute-money-in-the-brancacci-chapel/

Παρασκευή 25 Απριλίου 2025

Luca della Robbia (1400–1482) "Παρθένος & θείο βρέφος"

                                                     "Παρθένος & θείο βρέφος"  1455-60

                                                     επισμαλτωμένη οπτή γη  [glazed terracotta]

                 θυρεός για την συντεχνία των Ιατρών & Φαρμακοπoιών Arte dei Medici e Speziali 

                                                                          Orsanmichele, Φλωρεντία

                                                        https://www.nga.gov/features/della-robbia-a-closer-look.html

                                                                          https://patrons.org.es/della-robbia/

                                                              https://theframeblog.com/tag/jacopo-sansovino/



Ο Luca di Simone di Marco (όπως ήταν το αρχικό του όνομα)

εφευρέτης αυτού του μέσου καλλιτεχνικής έκφρασης που επιτρέπει τη θαυμάσια πολυχρωμία

εδώ δημιούργησε ένα μεγάλο tondo με όντως εκφραστικότατες μορφές,

αποσπώντας το θαυμασμό του Leon Battista Alberti.


Παρότι βρίσκεται σε εκκλησία, ας μην ψάχνουμε κάποια κατανυκτική ατμόσφαιρα

μάλλον μου θυμίζει τις άπειρες αναρτήσεις  μητέρων (καλλιτεχνικές και μη)

 που επιδεικνύουν το κανακάρι τους 

στα σημερινά μέσα κοινωνικής δικτύωσης...

Μία πανέμορφη φαντεζί πολυχρωμία!

https://www.instagram.com/p/Ch9wU_sAKV9/

https://www.instagram.com/p/DBjBODRSPzi/?hl=en&img_index=1

https://www.instagram.com/p/DH4lTMhN80o/



Στην πρόσοψη πάντως του οίκου της συντεχνίας, υπήρχε αυτό το γλυπτό

Stemma dell'Arte dei Medici e Speziali, φτιαγμένο μεταξύ του  1350 και1400,

από άγνωστο γλύπτη,

που είναι πολύ διαφορετικό από το έργο του Luca della Robbia.

https://it.wikipedia.org/wiki/Residenza_dell%27Arte_dei_Medici_e_Speziali


Σήμερα στο Museo di San Marco.







Πέμπτη 24 Απριλίου 2025

Donatello - Michelozzo "Pazzi Madonna"

 


                                                            La Madonna Pazzi                                               

ένα μαρμάρινο χαμηλό ανάγλυφο rilievo stiacciato  

(φτιαγμένο περίπου γύρω στο 1420),

συνεργασία των Donatello  και Michelozzo,

πιθανότητα παραγγελία της οικογένειας Πάτσι, για την οικία τους,

σήμερα στο μουσείο Bode Museum, τέως Kaiser-Friedrich-Museum,

 στο Βερολίνο  



μία Παναγία που απλά  ξεχειλίζει μητρική τρυφερότητα,

χωρίς φωτοστέφανα, 

οι δύο μορφές έχουν αφιερωθεί η μία στην άλλη,

αγνοώντας παντελώς τον θεατή - προσκυνητή,

λεπτομέρεια: δεν τους χωράει καν το "κάδρο"

που περιβάλλει τη σκηνή


ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΛΙΟΤΕΡΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΙΚΌΝΕΣ:

το παραδοσιακό χρυσό φόντο  (κάμπος) και στα δύο έργα


                                       ΕΛΕΟΥΣΑ ψηφιδωτό του 13ου αιώνα, Αθήνα



                              Παναγία - Πελαγονίτισσα, αρχικά στη μονή Zrze, στη Β. Μακεδονία

                                     (δηλαδή , από την Πελαγονία - Пелагонија)

                                                             12-13ος αιώνας


κι εδώ απουσιάζουν τα φωτοστέφανα, 

μια πολύ ανθρώπινη τρυφερή στιγμή μεν,

 όπου ο μικρός Χριστός παίζει με τη μητέρα του,

η οποία όμως στρέφεται προς τον προσκυνητή - θεατή,

γεμάτη αγωνία, γνωρίζοντας τα μελλοντικά πάθη του γιου της...