Κεφάλαιο 15 Το πέρασμα από τον 19ο στον 20ο αιώνα Αρχιτεκτονική του σιδήρου - Τέχνες και χειροτεχνίες - Art Nouveau

                          η πρόσοψη της έκθεσης  "Κρυστάλλινο Παλάτι"
                           The Crystal Palace   [1851]
                                            
                           ξύλο, χυτοσίδηρος και γυαλί, ύψος 39 μ. μήκος 564 μ.
                           σχεδιασμός: Joseph Paxton,

                        δέντρο μέσα στο Κρυστάλλινο Παλάτι

The Crystal Palace was a cast-iron and plate-glass structure originally built in Hyde Park, London, to house the Great Exhibition  of 1851.

το Κρυστάλλινο Παλάτι  καταστράφηκε από πυρκαγιά στις 30-11-1936

                                   Tour Eiffel   Πύργος του Άιφελ 
                          1887–89  
                           324 μ. ύψος
                              χτίστηκε για την παγκόσμια έκθεση του 1889
                                     Gustave Eiffel  [1832-1923]
      

                  καρικατούρα σχετικά με τη δήλωση του μηχανικού Eiffel
"Ο πύργος μου είναι το υψηλότερο ανθρώπινο κατασκεύασμα. Γιατί κάτι αξιοθαύμαστο σαν τις πυραμίδες θεωρείται εδώ γελοίο και αποκρουστικό;"

72 rue Charles-Michels
1855 architectural drawing
François Coignet 
 béton armé

In 1853 he built the first iron reinforced concrete structure anywhere, a four-story house at 72 rue Charles Michels.^[2] This location was near his family cement plant in St. Denis, a commune in the northern suburbs of Paris. The house was designed by local architect Theodore Lachez.

The Home Insurance Building was a skyscraper in Chicago, United States, designed by 
William Le Baron Jenney in 1884. 
Completed a year later, the build is generally noted as the first tall building to be supported, both inside and outside, by a fireproof structural steel and metal frame; including reinforced concrete.

Demolished	1931

δωδεκαόροφη  τελικά  [αρχικά 42 μέτρα]

The Royal Liver Building στο  Liverpool,  [1908-1911]
ένα από τα πρώτα κτήρια κατασκευασμένο από οπλισμένο σκυρόδεμα
98 μ. ύψος

The Royal Liver Building /ˈlaɪvər/ is a Grade I listed building in Liverpool, England. It is located at the Pier Head and along with the neighbouring Cunard Building and Port of Liverpool Building is one of Liverpool's Three Graces, which line the city's waterfront. It is also part of Liverpool's UNESCO-designated World Heritage Maritime Mercantile City.

Opened in 1911, the building is the purpose-built home of the Royal Liver Assurance group, which had been set up in the city in 1850 to provide locals with assistance related to losing a wage-earning relative.

           πολυκατοικία στην οδό  Benjamin Franklin, στο Παρίσι (1903)
                                 οπλισμένο σκυρόδεμα
                                            Auguste Perret

       Ο μπετονένιος σκελετός της οικία Αφεντούλη, υπό κατασκευή το 1907

        Η οικία Αφεντούλη, στη συμβολή των οδών Σταδίου και Κολοκοτρώνη
                              του Έλληνα μηχανικού Ηλία Αγγελόπουλου

           The Flatiron Building,  Manhattan, New York City, 1902
                                   σχεδιασμός: Daniel Burnham
                                        τριγωνικό, 22 ορόφων

                        FLATIRON BUILDING  Close-up of the apex

                         "Sur le Flatiron", (1916)  γκουάς και μελάνι
            πίνακας του Γάλλου ζωγράφου Αλμπέρ Γκλεζ [Albert Gleizes]

                                  Lunch atop a Skyscraper
                    φωτογραφία του Charles Ebbets
 
The photograph depicts eleven men eating lunch, seated on a girder with their feet dangling 840 feet (260 meters)^[ above the New York City streets. 
 atop the steelwork of 30 Rockefeller Plaza, during the construction of the Rockefeller Center, in Manhattan.
The photo was taken on September 20, 1932, on the 69th floor of the RCA Building.

ROCKERFELLER CENTER
Construction progress in December 1933

Rockefeller Center is a large complex consisting of 19 commercial buildings covering 22 acres (89,000 m²) between 48th and 51st Streets, facing Fifth Avenue, in New York City. Commissioned by the Rockefeller family, it is located in the center of Midtown Manhattan. 

Τέχνες και χειροτεχνίες

Arts and Crafts Movement

                      σχέδιο του William Morris  [1834 – 1896]  για ταπετσαρία

                                                "η Αγία Καικιλία "
               υαλογράφημα στην εκκλησία Second Presbyterian Church στο Σικάγο
                 σχεδιασμός Βurne-Jones, εκτέλεση Morris & Co.

 Art nouveau   /  Jugendstil  /   Secessionsstil

 

                        

                                  "φθινοπωρινά λουλούδια και φεγγάρι" 

                                                     Sakai Hōitsu

 

εσωτερικό της οικίας  Hotel Tassel του αρχιτέκτονα Victor Horta (1893–94)

                  είσοδος του παρισινού μετρό, γραμμή 12, σταθμός Abbesses ,
                             σχεδιασμένη από τον  Hector Guimard

The Paris Métro or Métropolitain (French: Métro de Paris) is a rapid transit system in the Paris Metropolitan Area. A symbol of the city, it is noted for its density within the city limits and its uniform architecture, influenced by Art Nouveau. It is mostly underground and 214 kilometres (133 mi) long.^[3] It has 303 stations,^[1] of which 62 have transfers between lines.^[4] There are 16 lines

Began operation	19 July 1900

                      αγκράφα για ζώνη του σχεδιαστή μόδας Archibald Knox

                         κανάτα του Richard Riemerschmid (1902)

                                               The Stomach Dance, 1893
                                                      Aubrey Beardsley

                           διαφημιστική αφίσα του Theophile-Alexandre Steinlen
                              για το καμπαρέ "Μαύρος Γάτος"

ο θόλος στα γραφεία της εταιρείας Société générale του Jacques Hermant (1905–11)

                   κτήριο στο Τορίνο, αρχιτέκτονας Pietro Fenoglio

                        η εκκλησία Sagrada Família στη Βαρκελόνη  (1883 – ?)
                      του αρχιτέκτονα Antoni Gaudí (1852 – 1926)

                              το βιβλιοπωλείο Livraria Lello στο Πόρτο,                                                              Πορτογαλία
                    architect Francisco Xavier Esteves

                         η έπαυλη του βιομήχανου Στοκλέ στις Βριξέλες
                                     αρχιτέκτονας Josef Hoffmann

       τραπεζαρία του παλατιού Στόκλετ, διακόσμηση από τον Κλιμτ

                                                      Der Kuss  (1907–08)
                                Gustav Klimt  [1862-1918]

Πρόκειται άραγε για αυτοπροσωπογραφία του Κλιμτ με τη φίλη του Emilie Flöge, ή της Adele Bloch-Bauer;;;
Η αυστριακή πινακοθήκη Österreichische Galerie Belvedere πλήρωσε 25 χιλιάδες κορώνες, πριν καν τελειώσει ο Κλιμτ το έργο.
Φυσικά σήμερα θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Αυστρία.
Το 2006 η προσωπογραφία της Adele Bloch-Bauer I, του ίδιου καλλιτέχνη, πουλήθηκε  135 εκατομμύρια δολάρια.





Το 15ο κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου σε ηλεκτρονική μορφή.

γλωσσάριο τέχνης

webliography

Eileen Kinsella How Checkbook Art History Elevated Gustav Klimt to the $100 Million Club. Was it a masterful coup or a bid too far?
William Morris & Emery Walker "Printing. An essay"  From Arts & crafts essays by members of the Arts and Crafts Exhibition Society.

CAROL VOGEL Lauder Pays  $135 Million, a Record, for a Klimt Portrait

15 Things You Should Know About Klimt’s The Kiss

Behind the paint – ‘The Kiss’ by Gustav Klimt

"The world's greatest bookshops". Lonelyplanet.com. Lonely Planet.

video  Gustav Klimt, The Kiss [Khan Academy]

Οικία Αφεντούλη: Το θαύμα του μπετόν αρμέ φτάνει στην Ελλάδα

Ηλίας Αγγελόπουλος Ο μηχανικός που έφερε το μπετόν αρμέ στην Αθήνα

Παναγιώτης Τουρνικιώτης, αν. καθηγητής της Θεωρίας, Σχολή Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.,Μια κοσμοπολίτικη πολυκατοικία στα Ιλίσια


Αθηναϊκές πολυκατοικίες του 1930

βιβλιογραφία

Duncan, A. (1994). Art Nouveau. London: Thames and Hudson
Neret G. (2007). Gustav Klimt. Die Welt in weiblicher Form. Koeln: Taschen